نشریه دانش سلامت و دین

کتاب «پایان یا آغاز» اثر گروهی از نویسندگان (امید آسمانی، صدیقه ابراهیمی، مریم ایوبی، خدیجه طالبی، محبوبه طاهری، معصومه طاهری، حمید مقامی) است که در سال 1399 انتشارات چشمه حکمت آن را در 156 صفحه به چاپ رسانده است.
 امروزه توجه به سلامت معنوی و کمک به برآورده شدن نیازهای معنوی بیماران و خانواده آن‌ها برای افزایش سلامت جسمی، به‌عنوان عنصر اساسی مراقبت بالینی مطرح است؛ هرچند تأکید بر این است که ارائه‌دهندگان خدمات سلامت، به‌ویژه پزشکان و پرستاران، دارای توانایی‌های لازم و کافی برای رفع نیازهای معنوی بیماران خود باشند، ولی بسیاری از این افراد به دلایل مختلف، مانند نداشتن وقت کافی یا عدم تخصص در امور معنوی و دینی، نمی‌توانند به این امر مهم بپردازند؛ بنابراین در کنار کادر درمان، حضور کارشناسان مذهبی با هدف ارائه برنامه‌های مراقبت معنوی برای بیماران ضرورت دارد.
کتاب پیش رو، برای افزایش کیفیت مراقبت معنوی و ارتقاء سطح علمی کارشناسان، در دو قسمت تنظیم شده است: 1. مفهوم‌شناسی و وظایف کارشناسان مراقبت معنوی؛ 2. راهنمای بالینی مراقبت معنوی از بیماران پایان حیات.
تمرکز این کتاب بیشتر بر پایان حیات است؛ چراکه بیماران پایان حیات و خانواده‌های آن‌ها به لحاظ قرار گرفتن در یک موقعیت دشوار، توجهی ویژه‌ به گذشته، حال و آینده خود و بیمارشان (پس از مرگ) دارند و نیازهای معنوی آن‌ها به‌طوری مشخص برجسته‌تر از دیگر گروه‌های بیماران است. طبقه‌بندی‌های ارائه‌شده در این کتاب به مخاطب اجازه داده است تا مطالب مورد نیاز خود را در کوتاه‌ترین زمان بیابد. همچنین، آموزش از طریق ارائه داستان‌های واقعی نیز در انتهای این کتاب مورد نظر قرار گرفته است.
این کتاب می‌تواند یک افق جدید برای انجام کارهای پژوهشی و برگزاری جلسات هم‌اندیشی و کرسی‌های آزاداندیشی با موضوعات متعددی همچون معنویت، معنویت وجودی، و انواع عرفان‌های نوظهور باشد.

 زهرا علایی طباطبایی
دانشکده سلامت و دین